کوتاهي قد در کودکان همواره مورد نگراني اولياي آنها بوده وسبب مي شود تا پيگيري و مراقبتهاي بيشتري را براي پي بردن به علت و درمان آن انجامدهند . منظور از کوتاهي قد آن است که در يک کودک ، اندازه قد در شرايط يکسان ازنظر جنس ، سن و نژاد ، از ساير کودکان کوتاهتر باشد . در برخي موارد نيز کندي رشددر جوار کوتاهي قد به طور اشتراکي وجود دارد . بلندي بيش از اندازه ي قد نيز نگرانکننده است .
علل کاهش رشد و کوتاهي قد در کودکان :
کاهش ميزان مصرف تغذيه مادر باردار و مشکلات رواني و اجتماعي مادر درتغذيه و پرورش کودک ، روماتيسم مفصلي ، بي اشتهايي ، مشکلات رواني واجتماعي کودک ،ژنتيک ، بيماريهاي مادرزادي ، اختلال در عمل هورمونها يي چون هورمون رشد (جي اچ ) ، فوق کليه پرولاکتين ، ال اچ ، اف اس اچ وهورمونهاي تيروئيد غده هيپوفيز در مغز بهعنوان مهمترين علت هورموني در ايجاد کوتاهي قد دخالت دارد ودر صورتي که اين غده درتوليد هورمون رشد ، سستي نشان دهد کوتاهي قد رخ مي دهد .
علل بلندي قد:
ژنتيک ( سرشتي ) ، اختلالات ژنتيکي مادرزادي ( سندرم مارفان وسندرم کلاينفيلتر ) ، ازدياد توليد هورمون رشد از غده ي هيپوفيز مغز ( جي اچ ) که به ژيگانتيسمشهرت دارد ، اختلالات تيروئيدي .
پيشگيري و درمان :
براي اينکهکودکان با اختلالات قد ورشد دچار نشوند بايد آزمايشات طبي و معاينات و ارزيابي رشدو وزن کودک را به صورت منظم انجام داد . و بايد شرايطي بوجود آيد که مشکلات روحي ورواني کودک و مادر به حداقل برسد ودر صورتي که از تغذيه مناسب برخوردار نيستندبرنامه غذايي مناسبي برايشان تهيه شود
. 1استفاده از لبنيات ، حبوبات ، ميوه و بويژه سبزيجات که که تهيه آن مستلزم هزينه زيادي نيست ، بسيار ضروري است .
4. در ماههاي اول تولد و تا 2سالگي بايد در مورد رشد کودک ، وزن و قد او حساسيت بيشتر نشان داد و او را همسن وسالهايش مقايسه کرد .
5. در صورت مشکوک بودن از نظر قد و سن و نژاد نسبت بهساير کودکان ، بايد به پزشک مراجعه کرد تا به درمان کودک بپردازد .
تغذيه بد و طول قد مردم
محمد اسماعيل اکبری، معاون سلامتوزارت بهداشت درمان وآموزش پزشکی گفت نامناسب بودن کيفيت تغذيه در کشور طی چند سالاخير، باعث کاهش ۵ / ۲ سانتی قد مردم در کشور شده است. به گزارش ايرنا، ویامروز افزود انسان محور توسعه پايدار است و بخش کشاورزى يکی از مولفه هاى بزرگ اينتوسعه به شمار می رود. آقای اکبری در عين حال گفت امروزه، کشور داراى سالمترين گندم در منطقه است که اين امر نشان از روند مثبت کار در اين زمينه داردآمريکا از بسياری جهات در جهان ممتاز است، اما مردم آن کشور بهلحاظ تناسب اندام از برخی کشورها به خصوص اروپايی ها عقب می افتند. پروفسورجان کوملوس، يک متخصص آلمانی، با تحليل داده های مربوط تقريبا 250 هزار نفر طی 200سال گذشته به اين نتيجه رسيده است. وی دريافت که درحالی که اروپايی ها بهطور فزاينده ای بلندتر می شوند، رشد آمريکايی ها از اين نظر "متوقف" شده است.
در قرن نوزدهم، هلندی ها به طور متوسط نزديک به 8 سانتيمتر از آمريکايی هاکوتاه تر بودند، اما آنها اکنون به طور متوسط حدود 8 سانتی متر بلندترند. پروفسور کوملوس، استاد اقتصاد در دانشگاه مونيخ، قامت گروهی از افراد شاملسربازان جنگ کرايميا در اروپا، برده های آمريکا و مردان امروز نروژی را بررسی کرد. او دريافت که در زمان جنگ استقلال آمريکا در سال 1775، ميانگين قد مردانآمريکايی 175سانتيمتر، يعنی تقريبا 5 سانتيمتر بلندتر از ميانگين قد مردانبريتانيايی بود. اما اکنون ورق برگشته و مردان بريتانيايی تقريبا يک و نيمسانتيمتر از مردان آمريکايی، که اکنون به تقريبا 178 سانتيمتر رسيده اند، بلندترهستند. اما اختلاف هلندی ها و آمريکايی ها حتی از اين نيز بيشتر است، بهطوری که ميانگين قد هلندی ها اکنون از 185 سانتيمتر تجاوز می کند. پروفسورکوملوس گفت که کشورها اهميت افزايش چاقی را درک کرده اند، اما به اين مساله که قامتيک ملت چه اطلاعاتی درباره وضعيت سلامت آن در اختيار دانشمندان می گذارد کمتر توجهشده است.
کيفيت تغذيه و ساير عوامل
وی گفت دسترسی به خدمات بهداشتیو نظام رفاه اجتماعی، کيفيت مراقبت از زنان باردار و نوزادان، وضعيت اجتماعی وتغذيه متعادل، جملگی بر قامت انسان تاثير می گذارند. به گفته او بلندتربودن هلندی ها احتمالا به خاطر آن است که آنها "از بهترين مراقبت ها در جهان" پيش وپس از تولد برخوردارند. در مقابل، در حدود 40 ميليون آمريکايی (از ميانتقريبا 300 ميليون نفر) از بيمه بهداشتی محرومند. پروفسور کوملوس به بی بیسی گفت: "علل نهفته در پس اختلاف قد معمای بزرگی است."
اما وی گفت کهاحتمال دارد که تفاوت های اجتماعی، اقتصادی و پزشکی ميان اروپا و آمريکا سبب ايناختلاف شده باشد. او گفت: "به نظر ما می توان آن را به عواملی چون مراقبتهای بهتر پزشکی در کشورهای اروپای غربی و شمالی، و دسترسی بهتر به نظام رفاهاجتماعی مرتبط دانست." همچنين توزيع درآمد در کشورهای اروپای غربی و شمالیمتوازن تر است." وی در نشريه "مقالات اقتصادی" (Economic Literature) نوشت: "در آمريکا نگرانی زيادی نسبت به اپيدمی چاقی ابراز می شود، زيرا متوجه پيامدهای آنبرای سلامتی هستند، اما اين واقعيت که مشخصات اندام آمريکايی ها نسبت به اروپايی پسرفته است تقريبا از انظار پنهان مانده است."
در ظرف نيم قرن گذشتهآمريکايی ها بی آنکه کسی متوجه باشد از لحاظ اندام دچار تحولی واقعی شدند. در حوالیکه آنها در حوالی جنگ جهانی دوم هنوز بلند قامت ترين مردم جهان بودند، اکنون درآغاز قرن 21 به يکی از چاق ترين ملل جهان بدل شده اند." اماندا واين، ازانجمن تغذيه بريتانيا، گفت: "عوامل زيادی بر قد انسان اثر می گذارد که از جملهعوامل موروثی است، اما تغذيه عامل مهمی به حساب می آيد." دسترسی مردمآمريکا به مواد غذايی بسيار سهل است، آنها از مواد غذايی محروم نيستند. اما اينکهسالم غذا می خورند يا نه بحث ديگری است. تغذيه خوب برای سلامت کلی انسان اهميتزيادی دارد."